Bouwtekening

Een bouwtekening is in alle fase van de bouw nodig. Er bestaan veel soorten tekeningen, zoals de tekening voor: ontwerp, bestek, werk, detail, constructie en installatie. Hieronder uitleg over de soorten en waar deze voor gebruikt worden. Voor alle soorten projecten is tekenwerk van belang, omdat tekenwerk een vertaalslag van ontwerp naar techniek maakt.

Een architect of bureau maakt bouwtechnisch tekenwerk. Dit op basis van een schetsontwerp. Een definitief ontwerp bestaat uit tekenwerk dat voldoende inzicht geeft in een bouwplan. Echter wordt hierin ook al een gedeelte techniek uitgewerkt, zodat een definitief ontwerp kan worden gebruikt voor de aanvraag vergunning. Een tekening dient dan ook te zijn voorzien van de eisen. Laat een deskundig iemand deze tekening opstellen, waardoor je een hoop gedoe met de gemeente voorkomt.

Een project in de bouw doorloopt een heel traject, waardoor dit traject is verdeeld in verschillende fasen. Bij elke fase hoort een bouwtekening. Hier onder een korte samenvatting van de verschillende fasen met de bijbehorende bouwtekening. Welk soort tekenwerk er bij een project nodig is, kan sterk afhankelijk van het type opdrachtgever, of  de manier waarop een aannemer is of wordt geselecteerd.

Bouwtekening van de bestaande situatie

In het geval van een verbouwing of uitbreiding van een bestaand gebouw wordt een tekening gemaakt van de huidige situatie. Deze tekening wordt gebruikt als onderlegger bij de plannen van de verbouwing. Het bestaande gebouw wordt geïnspecteerd en in kaart gebracht. Soms is ook de originele bouwtekening nog aanwezig. De architect of een teken bureau maakt op basis van deze gegevens een goede tekening van de bestaande situatie. In het archief van de gemeente kun je dossiers vinden, omdat je hier mogelijk een tekening van de huidige situatie kan vinden.

Fase schetsontwerp en voorlopig ontwerp (VO)

Met het schetsontwerp begint men als de bestaande situatie in kaart is gebracht. Dit wanneer geen nieuwbouw van toepassing is. De architect of bouwkundig bureau maakt pas in deze fase de eerste tekening. Hij maakt een ontwerp, waardoor de bouwtekening een beeld geeft  van hoe het gebouw er uit komt te zien. De architect tekent in een voorlopig ontwerp  plattegronden, gevels en doorsneden van een nieuw gebouw. De architect gebruikt het ontwerp vervolgens als ‘praatplan’ met de opdrachtgever, en eventueel andere belanghebbenden. Het voorlopig ontwerp kan ook worden gebruikt om ter beoordeling voor te leggen aan de gemeente. De gemeente kan checken of het bouwplan past binnen het geldende bestemmingsplan. Ook checkt de gemeente of het plan voldoen aan de welstandnota.  Dit is een vooroverleg.

Fase definitief ontwerp bouwtekening (DO)

Het ontwerp krijgt in de definitief ontwerp fase meer vorm. De opdrachtgever neemt een beslissing over de indeling van plattegronden en gevels. De architect werkt het gebouw verder technisch uit, daarbij maakt hij een keuze in materiaal en kleur. De constructeur bepaalt de afmeting van balken en portalen, de dikte van de vloer en de fundering. Het ontwerp wordt getoetst aan het Bouwbesluit.

Fase bouwaanvraag

Een vergunning is nodig. In de Ministeriële regeling omgevingsrecht (MOR) staat omschreven welke stukken nodig zijn bij de aanvraag. Ook staat hierin vermeld waar deze stukken aan moeten voldoen. Een handschets van je aanbouw of dakkapel voldoet niet aan MOR, zodat de gemeente je aanvraag zal weigeren. Of ze vragen om alsnog een tekening in te dienen. De tekening lijk veel op de tekening zoals gemaakt in de DO fase maar zijn verder uitgewerkt. De gemeente kan het gebouw toetsen aan de geldende wet- en regelgeving. De tekening aanvraag bevat informatie gegeven over de afmetingen van trappen en balustraden, deuren en ramen. De tekenaar geeft maatvoering aan de ruimten, vervolgens maakt men detailtekeningen. De ventilatie van een gebouw staat op een dergelijke tekening vermeld. De architect of bouwkundig bureau kan een rapport maken. Dit rapport bevat dat de toets aan het bouwbesluit.

Fase bouwvoorbereiding of bestekfase

De voorbereiding van de bouw start na het indienen van de aanvraag van de vergunning. De architect of het tekenbureau maakt het bestek. Dit zijn tekeningen die de aannemer gebruikt om de bouwkosten te bepalen. Dit zijn de kosten die de aannemer maakt om het project te maken. De tekening is onderdeel van het contract. De architect stelt het bouwkundig tekenwerk in deze fase op aan de hand van de definitief ontwerp tekening. Men vult de tekening aan met gegevens die voor de uitvoering van belang zijn. De aannemer gebruikt in veel gevallen de tekening van het bestek om mee te bouwen. Bij een grotere verbouw of een nieuwbouw project is het echter zinvol om een werktekening te laten maken.

Fase uitvoering

Na het sluiten van een contract met de aannemer kan de volgende fase van het bouwproces van start gaan, waardoor de aannemer het project gaat leiden. De fase uitvoering begint. De aannemer heeft een werktekening nodig om een gebouw te kunnen bouwen. De architect of het tekenbureau maakt vaak geen werktekening bij een kleine verbouwing. De aannemer maakt zelf ook de nodige tekening, zoals bijvoorbeeld het legplan van de vloeren en de dakplaten. Een aannemer maakt in deze fase vaak nog de tekening met maatvoering en extra details. Een matenplan is een tekening van de plattegrond op een grote schaal waarop veel maatvoering staat, daarom ziet de aannemer op de plannen precies waar de elementen zoals wanden en kozijnen moeten komen te staan. Men maakt extra details van het werk. De aannemer wil het project met zo min mogelijk strubbel doorlopen. Hoe meer de aannemer vooraf uitwerkt, des te beter.